Home »
2015 » August » 4 » نقش والدین در مسئولیت پذیری نوجوانان
2:12 PM نقش والدین در مسئولیت پذیری نوجوانان |
 جامعه شناسان بر این باورند، واگذاری مسئولیت به فرزندان و شركت دادن آنان در دوره نوجوانی در بده بستان های اجتماعی برای تسهیل رشد انسانی و ورود به دوره جوانی و بزرگسالی ضرورتی انكار ناپذیر است. كاركردن نیاز هر انسان سالم و درمان گر احساسی نگری و خیال پردازی نوجوانان است.نوجوانی كه به دنیای كار وارد می شود؛ فشارهای ناشی از هیجانات نوجوانی را بهتر تحمل كرده و رشد اجتماعی، فكری و عاطفی وی تسریع می شود، مهمتر این كه به نوجوانان فرصت داده می شود، ایده های خود را در جریان كار به مرحله آزمایش گذاشته و از این راه رشد خود را به تدریج گسترش دهد، طرح مناسبی برای ایفای نقش های شغلی و اجتماعی خود ریخته و برنامه زندگی خویش را تعیین كنند. محققین معتقدند اگر همه افراد به مسئولیت های خود عمل كنند و خود را متعهد به انجام آن بدانندجامعه با پیشرفت بیشتری روبه رو بوده و از بسیاری جرم و جنایت ها كاسته خواهد شد. در این میان خانواده به عنوان اولین نهادی كه فرد از بدو تولد بسیاری ابعاد شخصیتی خود را از آن می گیرد، نقش مهمی در ایجاد مسئولیت پذیری افراد دارد.در یك سال اول تولد می بایستی سرویس بی قید و شرط به كودك داده شود اما پس از آن یعنی از یك سالگی به بعد بایستی كم كم برخی كارها را به خود كودك واگذار كرد.
به عنوان نمونه شیشه شیر را برای خوردن، خودش نگه دارد و غیره. چون فرد در ۶ سال اول زندگی به قدری هوشیار و حساس است كه هر حرف و عملی را از سوی افراد به خاطر سپرده و در زندگی آینده اش به كار خواهد برد. كودك به دلایلی مانند غذا، پوشاك و غیره به والدین خود وابستگی زیادی دارد، بنابراین آنها را الگوی كارهای خود قرار می دهد و از آنها تقلید می كند و بسیاری از عادتها، گفتار و كردار (پوشیدن لباس آنان و روشی كه در گفت وشنود دارند) را تكرار می كند. برای ایجاد مسئولیت پذیری در كودك و نوجوان بایستی وظیفه ای به آنان واگذار كرد تا آن را تجربه كرده و اشتباه های خود را در حین آن متوجه شوند و باید خاطرنشان كرد بیشترین میزان اعتماد به نفس در نوجوانان و جوانانی دیده می شود كه والدین آنها توجه و علاقه مندی بیشتری به عقاید و فعالیت های فرزندانشان نشان داده و آنها را تشویق كرده تا رفتاری استقلال طلبانه داشته باشند و در امور زندگی خانوادگی فعالانه شركت كنند.فردیت یكی از اصول سازمان دهنده رشد انسان و شامل كوشش مستمر شخص برای شناخت خود و هویت خود در ارتباط با سایر افراد است. برای آن كه فرد بتواند از دوره كودكی به دوره بزرگسالی برسد نیازمند برعهده گرفتن درجه معینی از مسئولیت ها و وظیفه ها است تا از خودمختاری و استقلال در جامعه برخوردار شود.نوجوان و جوانی كه استقلال ندارد نمی تواند رابطه رضایت بخشی را با همسالان خود ایجاد كند و از پس وظایف خود برآید.روانشناسان بر این باورند اگر والدین به فرزندشان مسئولیتی واگذار می كنند باید متناسب با سن، توانایی و استعداد او باشد چون اگر وظیفه ای كه به فرد محول می شود مقتضای توانایی او نباشد، از عهده آن كار به خوبی برنیامده و از آن گریزان خواهد شد. از سوی دیگر مسئولیتی كه به فرزند داده می شود نباید جنبه زور و اجبار داشته باشد چون موجب صدمه جسمی و روحی وی خواهد شد. به عنوان نمونه وقتی والدین به فرزندشان می گویند فلان كار را انجام بده و فرزند می پرسد چرا؟ می گویند چون من می گویم و توضیحی برای آن كار ارائه نمی دهند.نوع مسئولیتی كه به كودك داده می شود باید زود به نتیجه برسد چون در مراحل اولیه واگذاری مسئولیت به كودك یا نوجوان باید وظایفی از سوی خانواده به آنان محول شود تا شخص از آن لذت برده و برای او خسته كننده نشود، از سوی دیگر چنانچه مسئولیت های واگذار شده به نوجوان تمام وقت او را پر كند و فرصتی برای كارهای دیگر نداشته باشد خیلی زود از آن دلسرد و دل زده خواهد شد.جامعه شناسان معتقدند یكی از راههای مهم ایجاد مسئولیت پذیری در نوجوان و جوان درونی كردن آن در ذهن فرد است. شخص اگر انجام وظیفه را جزیی از خود بداند، بدون این كه كسی را ناظر بر اعمال خود بداند آن را انجام می دهد نه از روی ترس والدین، معلم و دیگران. برای این كار لازم است والدین از كودكی مسئولیت های مربوط به هر سن را به شخص القاء كنند. باید خاطرنشان كرد مدرسه یكی از عوامل مهم ایجاد احساس مسئولیت در فرد است. به عنوان نمونه گاه معلمی می خواهد كارهای شاگردانش را به نمایش بگذارد، ممكن است برای بهتر جلوه دادن كار شاگردانش بسیاری از كارها را خود، انجام دهد در نتیجه كاری كه به نمایش درآمده است پیش از آن كه نماینده واقعی كار شاگردان باشد، گویای فعالیت های معلم است اما چون والدین بیشتر با وضعیت كارهای فرزند خود آشنایی دارند، بعید است كه متوجه دخالت های معلم در كار نشوند، نتیجه دیگر این كار این است كه شاگردان می دانند كه كارها متعلق به آنها نیست، بنابراین تمجید دیگران سبب تقویت كوشش آنها نخواهد شد. یكی دیگر از راههای ایجاد مسئولیت پذیری در افراد عدم دخالت های بیش از حد والدین در كارهای فرزندان است. برخی والدین در وظایف فرزندان به آنها كمك كرده تا كارها سریع تر و بهتر انجام شود اما نباید فراموش كرد با این صرفه جویی در وقت، فرزندان غفلت كردن و مسئولیت نپذیرفتن را آموخته و برای كاری كه انجام نداده اند امتیاز می گیرند.به عنوان نمونه اگر كسی به خانه آنها بیاید و اتاق بچه ها را مرتب و تمیز ببیند آنها را مورد تحسین و تشویق قرار می دهد در صورتی كه آن كار را بچه ها انجام نداده اند، در نتیجه در رفتار آینده آنها اثری سوء خواهد گذاشت كه از نمونه های آشكار آن عدم احساس مسئولیت پذیری در زندگی زناشویی آنها خواهد بود؛ به دلیل این كه زندگی زناشویی بر پایه مشاركت استوار است. چنانچه یكی از طرفین از مسئولیت خود شانه خالی كند اختلافهای عمیقی در خانواده به وجود خواهد آمد.پس برای تربیت و پرورش افرادی مستقل و خودمختار، خانواده و مدرسه نقشی اساسی ایفاء می كنند كه توجه به آن از ضروریات به شمار می آید. |
| |
|
|
Views: 817 |
Added by: binaunion
| Rating: 0.0/0 |
